Η Υπερφαγία / Διαταραχή Υπερφαγίας, γνωστή και ως Αδηφαγία, είναι μια από τις συχνότερες Διατροφικές Διαταραχές της σύγχρονης εποχής.
Σε αντίθεση με την Βουλιμία ή την Ανορεξία, η Αδηφαγία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας χωρίς αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως εμετούς ή υπερβολική άσκηση.
Αυτό σημαίνει ότι το ένα άτομο με υπερφαγία καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφής, συχνά γρήγορα και χωρίς αίσθημα ελέγχου, οδηγώντας σε ψυχολογική δυσφορία και συχνά σε προβλήματα υγείας.
Πώς είναι να έχεις Υπερφαγία
Για πολλούς ανθρώπους, η Υπερφαγία δεν είναι απλώς «πολύ φαγητό».
Είναι μια συναισθηματική απάντηση στο άγχος, την μοναξιά ή την πίεση της καθημερινότητας. Το άτομο τρώει κρυφά, νιώθει ότι χάνει τον έλεγχο και μετά κατακλύζεται από ενοχές.
Σε αντίθεση με άλλες Διατροφικές Διαταραχές, η Υπερφαγία μπορεί να οδηγήσει σε σταδιακή αύξηση βάρους, γεγονός που συχνά εντείνει τα αρνητικά συναισθήματα.
Παράγοντες που οδηγούν στην υπερφαγία
Η διαταραχή υπερφαγίας έχει πολυπαραγοντική προέλευση:
- Ψυχολογικοί παράγοντες: Χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη, άγχος, ιστορικό κακοποίησης ή τραυματικών εμπειριών
- Κοινωνικοί παράγοντες: Κουλτούρα που συνδέει το φαγητό με επιβράβευση, οικογενειακές συνήθειες, κοινωνική πίεση για εμφάνιση
- Βιολογικοί παράγοντες: Κληρονομικότητα, ορμονικές διαταραχές, διαταραχές στους μηχανισμούς πείνας–κορεσμού
Η Υπερφαγία συχνά συνδέεται με παχυσαρκία, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομα με φυσιολογικό βάρος.
Συμπτώματα που αξίζει να αναγνωριστούν
Η διάγνωση της Υπερφαγίας βασίζεται σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια, που συμβαίνουν τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για αρκετούς μήνες.
Ενδεικτικά συμπτώματα είναι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφής σε μικρό χρονικό διάστημα χωρίς αίσθημα πραγματικής πείνας.
Τα άτομα με Υπερφαγία, καταναλώνουν γεύματα μέχρι το σημείο δυσφορίας και τηρούν μυστικότητα γύρω από το φαγητό. Επίσης, διακατέχονται από έντονα συναισθήματα ντροπής ή ενοχής μετά τα επεισόδια.
Υπερφαγία και επιπτώσεις στην υγεία
Η Διαταραχή Υπερφαγίας μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην υγεία.
Σωματικά
Κοινό χαρακτηριστικό είναι η παχυσαρκία, που συνδέεται με διάφορα μεταβολικά αλλά και καρδιαγγειακά νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και η υπέρταση.
Επίσης, εμφανίζονται διαταραχές ύπνου αλλά και γαστρεντερικά προβλήματα.
Ψυχολογικά
Στον ψυχολογικό τομέα, τα άτομα με Υπερφαγία χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Εμφανίζουν κατάθλιψη και επιδιώκουν την κοινωνική απομόνωση που προκαλείται κυρίως από τις εσωτερικές συγκρούσεις γύρω από το φαγητό.
Πώς αντιμετωπίζεται η Υπερφαγία
Η συνύπαρξη ψυχολογικών και σωματικών συνεπειών καθιστά την Διαταραχή Υπερφαγίας ιδιαίτερα απαιτητική στη διαχείριση.
Η αντιμετώπιση απαιτεί συνδυασμένη προσέγγιση από ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας:
Ο Διατροφολόγος καθοδηγεί το άτομο σε ισορροπημένα γεύματα, μαθαίνει πώς να αναγνωρίζει τα σήματα πείνας και κορεσμού και βοηθά στη σταδιακή αλλαγή συνηθειών χωρίς περιοριστικές δίαιτες.
Ο Ψυχολόγος δουλεύει με το άτομο ώστε να αναγνωρίσει τα συναισθηματικά ερεθίσματα που προκαλούν Υπερφαγία και να βρει υγιέστερους τρόπους διαχείρισης άγχους.
Ο Ιατρός παρακολουθεί την πορεία υγείας και τις πιθανές επιπλοκές.
Η υποστήριξη του περιβάλλοντος είναι εξίσου σημαντική. Ένα κλίμα αποδοχής και ενθάρρυνσης μπορεί να κάνει τη διαφορά στην ανάρρωση.
Πρόληψη και ενημέρωση
Η πρόληψη βασίζεται στην καλλιέργεια υγιούς σχέσης με το φαγητό και την ψυχολογική ανθεκτικότητα.
Μερικά βασικά βήματα είναι η εκπαίδευση για ισορροπημένη διατροφή από μικρή ηλικία καθώς και η αποφυγή ακραίων διαιτών που συχνά οδηγούν σε επεισόδια Υπερφαγίας.
Επίσης, καθοριστική είναι η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και η αποδοχή του σώματος. Αν ένα άτομο αγαπήσει και αποδεχθεί τον εαυτό του, λειτουργεί φροντιστικά προς αυτόν και δεν καταφεύγει στην τροφή ως διέξοδο ανακούφισης.
Στην ουσία, πρόκειται για την προώθηση της ιδέας ότι το φαγητό είναι καύσιμο και απόλαυση, όχι λύση για κάθε συναισθηματική δυσκολία.
Καταλήγοντας για την Υπερφαγία
Η Διαταραχή Υπερφαγίας είναι μια συχνή αλλά συχνά υποτιμημένη διατροφική διαταραχή.
Δεν είναι απλή «αδυναμία» ή έλλειψη πειθαρχίας, αλλά μια σύνθετη κατάσταση που χρειάζεται κατανόηση και επαγγελματική παρέμβαση.
Με την κατάλληλη υποστήριξη, το άτομο μπορεί να μάθει να αναγνωρίζει τα συναισθηματικά του μοτίβα, να επανακτήσει τον έλεγχο και να αποκτήσει μια πιο ισορροπημένη σχέση με την τροφή.
Ως Διατροφολόγος, πιστεύω ότι η απελευθέρωση από τον φαύλο κύκλο της υπερφαγίας είναι εφικτή όταν η προσέγγιση συνδυάζει γνώση, αποδοχή και ενδυνάμωση.
Υποστήριξη από το Τροφή & Υγεία
Αναγνωρίζεις στον εαυτό σου ή σε κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο κάποια χαρακτηριστικά της Διαταραχής Υπερφαγίας; Μπορώ να βοηθήσω!
Είμαι Διαιτολόγος Διατροφολόγος στην Θεσσαλονίκη, εκπαιδευμένη στην αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών και μπορώ να σε υποστηρίξω δια ζώσης η διαδικτυακά όπου και αν βρίσκεσαι!
Θα χαρώ πολύ να σε γνωρίζω και μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σε εξυπηρετεί:
- Κάλεσε με στο 6974811527
- Στείλε μου email στο info@trofikaiygeia.gr
- Συμπλήρωσε την φόρμα επικοινωνίας που θα βρείς στην ιστοσελίδα μου
